Châu Âu sẽ tiếp tục khủng hoảng

Theo Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) Christine Lagarde ngày 9-12, kết quả hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) là đóng góp quan trọng giúp giải quyết khủng hoảng của khu vực đồng euro và thúc đẩy khôi phục kinh tế toàn cầu. Tuyên bố của Tổng Giám đốc IMF Christine Lagarde dẫu có vừa phải nhưng cũng còn lạc quan hơn so với ý kiến của nhiều chuyên gia phân tích kinh tế thế giới.

Theo chuyên gia kinh tế Jonathan Loynes thuộc Công ty Nghiên cứu và Tham vấn kinh tế vĩ mô Capital Economics (Canada) ngày 9-12, kết quả hội nghị chỉ là giải pháp lâu dài cho sự ổn định tài chính của châu Âu, không phải là giải pháp khẩn cấp đáp ứng yêu cầu cấp bách giải quyết khủng hoảng. Theo ông, điều khoản siết chặt kỷ luật ngân sách sẽ chỉ có thể giúp bảo đảm không lặp lại một cuộc khủng hoảng nợ tương tự trong tương lai và có thể giúp dần khôi phục niềm tin thị trường nhưng không thể tức thì giúp giảm khó khăn nợ nần.

Nhà chiến lược lãi suất khu vực châu Âu thuộc Tập đoàn Tài chính Royal Bank of Scotland (Anh) Harvinder Sian thì thất vọng hơn khi nhận định kết quả hội nghị dù đã đụng chạm đến chủ quyền các nước về vấn đề ngân sách nhưng không giải quyết được khủng hoảng vì khủng hoảng không chỉ nằm ở vấn đề ngân sách mà rộng hơn rất nhiều. Ngoài ra, một chính sách siết chặt kỷ luật ngân sách sẽ chỉ kiềm hãm tăng trưởng các nước EU mà mặt tích cực của nó không thể đền bù.

Ý kiến này cũng được Trưởng kinh tế học Diane Swonk tại Công ty Tài chính Mesirow Financial (Mỹ) đồng tình và cho rằng các điều khoản thắt lưng buộc bụng của hội nghị sẽ chỉ làm trầm trọng thêm vấn đề nợ nần chứ không phải giải quyết nó. Ông cho rằng nếu các nước không có đủ tăng trưởng để cấu trúc lại kinh tế, để giảm thâm hụt thì sẽ chỉ góp phần làm khủng hoảng tồi tệ hơn.

Chuyên gia kinh tế Jonathan Loynes cho rằng điều các nước khu vực đồng euro chờ đợi nhất là các biện pháp giải cứu khủng hoảng khẩn cấp, mà giải pháp chính và được mong chờ nhất là Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) tăng cường mua vào trái phiếu các nước trong khu vực đồng euro. Tuy nhiên, hy vọng này đã bị dập tắt cùng với lời khẳng định của Chủ tịch ECB Mario Draghi rằng ECB sẽ không tăng cường ôm vào trái phiếu khu vực đồng euro. Ngoài ECB hiện cũng không thể chế tài chính nào hứa hẹn sẽ ôm vào trái phiếu khu vực này. Như vậy, thị trường trái phiếu khu vực đồng euro sẽ tiếp tục chìm trong hoang mang.

Theo kết quả hội nghị, sắp tới IMF sẽ được vay 200 tỉ euro từ các nước EU để tăng khả năng cứu trợ khu vực đồng euro nhưng chừng đó vẫn là chưa đủ để giúp các nước trả nợ. Nợ công của chỉ một mình Ý hiện đã là 1.900 tỉ euro và năm tới Ý phải thanh toán 300 tỉ euro. Quỹ Bình ổn tài chính châu Âu vốn có quy mô ban đầu 440 tỉ euro nhưng một nửa đã được dùng cứu trợ Hy Lạp, Ireland, Bồ Đào Nha. Quỹ cứu trợ thứ hai Cơ cấu Tài chính châu Âu có quy mô 500 tỉ euro nhưng tới giữa năm 2012 mới hoạt động mà lại không được phép vay tiền từ ECB.

Theo Thủ tướng Ý Mario Monti ngày 9-12, còn quá sớm để nói kết quả hội nghị thượng đỉnh EU có giải quyết được khủng hoảng hay không. Thủ tướng Hy Lạp Lucas Papademos hy vọng vài tháng tới, các lãnh đạo khu vực đồng euro sẽ có những quyết định quan trọng hơn để giải quyết khủng hoảng. Nhà Trắng Mỹ cũng cảnh báo EU vẫn phải đạt được nhiều biện pháp nữa để giải quyết khủng hoảng.